Nasreddin hoja howlusyny gurşap duran haýatyň daş ýüzünde nämedir bir zatlar gözleýärmiş. Muny gören goňşulary ondan:
– Näme, bir zadyňy ýitirdiňmi goňşy? – diýip soraýarlar. Ol goňşularyna:
– Ýüzügimi ýitirdim – diýip jogap berýär. Ýitigini tapmaga kömek etmekçi bolýan goňşulary ýene ondan:
– Takmynan nirräkde ýitirdiň? – diýip soraýarlar. Nasreddin hoja olara gara çyny bilen şeýle jogap berýär:
– Howluda ýitirdim.
Bu jogaba goňşulary geň galyp, Nasreddin hojanyň ýüzüne garaýarlar:
– Howluda ýiten zady näme diýip bu ýerden gözleýärsiň? – diýip soranlarynda, Nasreddin hoja hamana diýersiň hiç geň galarlyk zat ýok ýaly, şol bir durkuny üýtgetmän:
– Howly garaňky. Bu ýeri bolsa ýagty – diýýär.
* * *
Kim nämesini nirede ýitiren bolsa, şol ýerden hem gözlemelidir. Ony başga ýerlerden gözlemek manysyzdyr. Hawa, imana, älem kitabyna, ylma geleňsiz çemeleşmegimiz, medeni derejämiziň peselmegi sebäpli dünýä arenasyndaky sylagly ornumyzy ýitirdik. Ylym-bilim derejämiz peseldigiçe ondaky mertebämiz hem peseldi. Diýmek, biz ýitgimizi başga ýerden däl-de, eýsem iman, ylym, bilim, terbiýe ojaklaryndan gözlemeli.